Rusçada İsmin -de Hali
Rusçada ismin -de hali edatlarla birlikte kullanılır. "Я говорю... о доме, о маме, об окне" (Ben konuşuyorum ... ev hakkında, anne hakkında, pencere hakkında) ve "Он находится... в доме, в пути" (O... evde, yolda).
Kullanım yeri
1. Yer belirtirken. Nerede sorusuna cevap veren isimler в ve на edatlarıyla beraber kullanılır
| Где ты был? Neredeydin? |
Я был в школе. Okuldaydım. |
2. Birşey hakkında konuşurken (говорить) veya düşünürken (думать). o edatıyla birlikte kullanılır.
| Думать о семье.
Говорить о погоде. |
-
- |
aile hakkında düşünmek.
hava durumu hakkında konuşmak. |
3. Ay adlarında zaman belirtirken. в edatıyla birlikte kullanılır
| Это было в мае. | - | Mayıs ayındaydı. |
Kullanım şekli
Rusçada -de halinde ismin yalın halinin sonuna -e, -и, -у, -ю (tekil); -ax, -яx (çoğul durumda) ekleri getirilir. Genelde yalın haldeki ismin son harfi kaldırılır ve bu eklerden uygun olan gelir.
Tekil isimlerde -de hali
| Tekil yalın hali |
Kaldırılır |
Eklenir |
Tekil -de hali |
|
| Eril |
брат чай папа санаторий сад |
-- й а й -- |
е е е и у |
(о) брате (о) чае (о) папе (о) санатории (в) саду |
| Nötr | окно море открытие |
о е е |
е е и |
(об) окне (о) море (об) открытии |
| Dişil | ночь вода |
ь а |
и е |
(о) ночи (о) воде |
Tabloda da gördüğünüz gibi -ь, -ие ile biten dişil isimler, -ие ile biten nötr isimler ve -ий ile biten eril isimler -и son ekini alıyor. Bazı eril isimler -у, -ю son ekini alır.
Örnek: в саду, на краю, на берегу.
o (hakkında) edatından sonra bazı isimler -е son ekini alır.
Örnek: о саде, о крае, о береге.
Çoğul isimlerde -de hali
| Tekil yalın hali |
Kaldırılır |
Eklenir |
Çoğul -de hali |
|
| Eril |
мост гость край учитель |
-- ь й ь |
ах ях ях ях |
(о) мостах (в) гостях (о) краях (о) учителях |
| Nötr | окно море |
о е |
ах ях |
(в) окнах (о) морях |
| Dişil | коса стая |
а я |
ах ях |
(о) косах (о) стаях |
|
Rusça'da ismin halleri |
|
Yalın hal - ne ve kim sorusuna aldığımız cevap |
|
-i hali - gösterme, ismin eylemin nesnesi olması durumunda |
|
-in hali - sahiplik, ilgi |
|
-e hali - yönelme, dolaylı nesne |
|
ile hali - ismin eylemin gerçekleşmesinde bir vasıta olması durumunda(ile, tarafından) |
|
-de hali - bulunma, “о” (hakkında), “в” (-de, içinde), “на” (-de, üstünde) gibi edatları kullanırken |